Voedingssupplementen zijn geen snoepjes

Voedingssupplementen zijn geen snoepjes

Vitaminesupplementen zijn over de hele wereld ongelooflijk populair. Veel mensen zijn ervan bewust dat het nemen van vitamines de gezondheid kan verbeteren of een dieet met weinig voedingsstoffen kan compenseren. Uit onderzoek van het RIVM in 2022 bleek dat bijna 60% van de volwassenen in de periode 2019-2021 een voedingssupplement gebruikte¹. Echter, veel mensen hebben moeite met het inslikken van bijvoorbeeld capsules, tabletten en/of olieachtige substanties. Voor deze mensen heeft de industrie iets anders bedacht: De inname van nutriënten in de vorm van eetbare gummies. Maar is het gebruik hiervan wel zo verstandig? In dit artikel duiken we hier dieper op in en zetten we de voor- en nadelen voor u op een rij.

Wat zijn vitamine-gummies?

De term gummies doet ons al snel denken aan die smakelijke en gekleurde snoepjes waar menig persoon dol op was en nog steeds is. De gummies, vaak verpakt in een zakje of in een rolletje, zijn vaak in een mum van tijd leeg. Het is dan ook niet gek dat de supplementenindustrie de structuur en smaak van deze gummies gebuikt als een middel om mensen makkelijker suppletie te laten innemen. Deze zogeheten “vitamine-gummies” bevatten vitamines en mineralen met een textuur en smaak die lijken op “gummie-snoepjes”. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende smaken, kleuren en vormen. Het gebruik van deze aantrekkelijke supplementen wordt steeds populairder, zowel onder kinderen als volwassenen.

Voordelen van vitamine-gummies

Alhoewel exacte cijfers ontbreken leert de ervaring dat veel mensen niet zitten te wachten om capsules, tabletten of andere substanties weg te slikken. Een belangrijke reden hiervoor is dat veel mensen het inslikken als een naar gevoel bestempelen. Het is onaangenaam, het doet pijn of het maakt ze misselijk. Echter, deze mensen zijn soms wel gebaat bij de inname van extra nutriënten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kinderen, veganisten, strikte vegetariërs en mensen met bepaalde gezondheidsproblemen. Ook mensen die medicijnen gebruiken die de opname van voedingstoffen beperken, zwangere mensen en ook oudere mensen die bijvoorbeeld lijden aan slikproblemen kunnen profijt hebben van supplementen in gummie vorm wanneer de inname van “conventionele” supplementen een probleem vormen. Voor deze populaties kunnen makkelijk inneembare supplementen de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren wanneer extra inname noodzakelijk is.

Extra oplettendheid noodzakelijk

Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Goed smakende, makkelijk te slikken “vitamine-snoepjes” waar verschillende personen zijn of haar kwaliteit van leven mee kan verbeteren. Echter, als het te mooi klinkt om waar te zijn dan is dat ook meestal zo. Er zitten wat haken en ogen aan het gebruik van vitamine-gummies. Het probleem zit hem niet alleen in de vitamine-gummies zelf, maar ook in het gebruik ervan door niet goed of zelfs ongeïnformeerde gebruikers.

Er is een groeiend aantal bedrijven dat vitamine-gummies aanbiedt. Het ene bedrijf is het andere niet. Een verschil in prijs weerspiegelt met regelmaat een verschil in kwaliteit. Mensen kijken vaak naar de aansprekende teksten en prijs op de verpakking en begrijpen onvoldoende van de voedingsstoffen die vermeldt staan op de ingrediënten lijst. Dit kan het eerste probleem zijn. Want vaak zijn er veel toevoegingen nodig, waaronder chemische stoffen, om een aantrekkelijk uitziend en smakelijke gummie te produceren. Ze worden doorgaans gemaakt van gelatine, maïszetmeel, water, suiker en toegevoegde kleur- en smaakstoffen.

Het is belangrijk om te beseffen dat in veel “prijsvechters” genetische gemodificeerd maiszetmeel gebruikt wordt en dat gelatine met regelmaat afkomstig is van industrieel gefokte varkens en runderen. Naast deze ingrediënten bevatten sommige “gummie-varianten” verschillende soorten toegevoegde suikers, met soms wel 3 gram toegevoegd suiker per gummie. Ter vergelijking, een suikerklontje bevat doorgaans 4 gram suiker. Zeker in het geval van kinderen kan dit bijdragen aan overmatige suikerconsumptie. Het is voor velen nog steeds onbekend dat het consumeren van te veel toegevoegde suikers in verband wordt gebracht met obesitas, hartziekten en tandbederf.

Om deze reden wordt er ook vaak gekozen door producenten om de suiker te vervangen door (natuurlijke) smaak- en kleurstoffen. De aan de gummies toegevoegde smaak- en kleurstoffen zijn goedgekeurd door de European Food Safety Authority (EFSA). Echter, zijn er onderzoeken die het gebruik van bepaalde toegevoegde stoffen linken aan gedragsproblemen bij kinderen. De stoffen E102, E110, E122, E124 en E129 worden hiermee bijvoorbeeld in verband gebracht². De EFSA vindt echter dat er onvoldoende bewijs is om het gebruik van deze hulpstoffen te verbieden.

Op een paar uitzonderingen daar gelaten, wordt het consumeren van de vitamine-gummies als aangenaam ervaren. Hier zit natuurlijk dan ook een keerzijde aan, omdat overconsumptie op de loer ligt. In het geval van vitamines, mineralen en andere nutriënten betekent niet dat méér altijd beter is. Een té hoge inname van mineralen en vitamines kan tot gezondheidsproblemen leiden. Bij het gebruik van deze vitamine-gummies dient u daarom met een aantal zaken rekening te houden:

- Zorg er ten alle tijden voor dat de aanbevolen hoeveelheden niet overschreden worden, tenzij en arts of gespecialiseerde therapeut iets anders adviseert.

- Zorg ervoor dat de actieve vormen van vitamines en mineralen geconsumeerd worden.

- Zo zijn er bijvoorbeeld verschillende vormen van vitamine B6. Pyridoxine, de inactieve vorm van vitamine B6 dient eerst omgezet te worden in het lichaam in de actieve vorm van B6, pyridoxaal-5-fosfaat, om functioneel actief te worden. Aan veel supplementen wordt het goedkopere pyridoxine toegevoegd. Het lichaam is vaak niet in staat 100% van deze inactieve vorm te converteren naar de actieve vorm. En opstapeling van pyridoxine kan leiden tot neurologische problemen. Voorbeelden hiervan zijn sensorische neuropathie (gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten), spierzwakte en coördinatieproblemen.

- Een ander voorbeeld is het gebruik van hoge hoeveelheden foliumzuur in supplementen. Voor mensen met een mutatie in het MTHFR-gen kan foliumzuur gevaarlijk zijn, omdat het foliumzuur niet optimaal kan worden omgezet in het actieve folaat (5-MTHF).

- Veel mensen zullen echter niet weten welke vorm de actieve, juiste vorm is. Zorg er in dat geval voor dat u zich altijd laat informeren door een deskundige. Gespecialiseerde en getrainde medewerkers bij bijvoorbeeld “Gezondheid aan huis” kunnen u hierbij helpen.

Conclusie

Kwalitatief goede vitamine-gummies zijn voor aantal groepen mensen een gemakkelijke en efficiënte manier om naast een compleet en gevarieerd voedingspatroon aan de (verhoogde) nutriëntenbehoefte te voldoen. Echter is het belangrijk om kritisch te kijken naar de ingrediënten en de doseringen van deze supplementen. In veel gevallen is het voor de gemiddelde consument lastig de kwaliteit van de supplementen te beoordelen. Laat u bij twijfel daarom altijd informeren door een arts of therapeut gespecialiseerd in deze kwesties.

Bronnen:

1 CBS, Voedselconsumptiepeiling (VCP/Leefstijlmonitor, RIVM), 2019-2021
2 McCann, D., Barrett, A., Cooper, A., Crumpler, D., Dalen, L., Grimshaw, K., Kitchin, E., Lok, K., Porteous, L., Prince, E., Sonuga-Barke, E., Warner, J. O., & Stevenson, J. (2007). Food additives and hyperactive behaviour in 3-year-old and 8/9-year-old children in the community: a randomised, double-blinded, placebo-controlled trial. Lancet (London, England), 370(9598), 1560–1567. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(07)61306-3

[x] Sluiten